Finansal piyasalar ve yatırım araçları için önemli göstergelerden biri olan VIX endeksi nedir? VIX endeksi bicoini ve kripto para piyasaısnı nasıl etkiler? VIX endeksinde yaşanan düşüş ve yükselişler küresel borsaları ve hisse senedi piyasalarını nasıl etkiler? VIX Korku Endeksinin finans piyasalarını ve yatırım araçlarını nasıl ve ne yönde etkileyeceğine dair detaylı bir anlatım yaptık. 

VIX Endeksi Nedir?

VIX endeksi, Volatilite Endeksi olarak da bilinir ve piyasanın önümüzdeki 30 gün içindeki oynaklık beklentilerini gösterir. Chicago Board Options Exchange (CBOE) tarafından hesaplanır ve S&P 500 endeks opsiyonlarının fiyatlarından türetilir. VIX yüksek olduğunda piyasa belirsizliği ve korkusu artar, düşük olduğunda ise piyasa daha istikrarlı kabul edilir. Zaten piyasadaki korkunun ve endişesinin derecesiniölçer bir niteliğe sahip olan Vix endeks küresel piyasalar da ciddi etkileroluşturabilir.

Hisse senetleri, kripto paralar ve altın ve diğer yatırım araçları VIX fiyatlamasından önemli ölçüde etkilenmektedir. Şimdi VIX Korku Endeksi üzerinde yaşanan fiyatlama deişimlerinin piyasalaarı nasıl etkildiğine bakalım.

VIX Endeksinin Hisse Senetlerine Etkisi

Piyasalar VİX endeksi yükseldiğinde veya düştüğünde buna sert tepkiler verir. Özellikle bazı seviyeler var ki VIX endeksinin bu seviyeleri aşağı yönlü kırması veya yukarı aşması halinde küresel hisse senedi piyasalarında sert hareketler görülebilir. 

VIX endeksi için 30 seviyesine kadar olan fiyatlama kabul edilebilir olarak görülmektedir. 30 seviyesi üzerinde ise kademe kademe piyasalardaki endişenin derecesi artıyor anlamını çıkarmamız gerekir. Yani VIX 40'a yükseldiğinde birşeyler yanlış gitmeye başladı sanki diye uyanmak gerekir. Eğer VIX 50'ye yükselmişse zaten piyasalar buna tepkisini vermeye başlamış demektir. 50 seviyesi üzerine VIX endeksi piyasalarda ciddi anlamda risklerin arttığına işaret ediyor olacaktır. 

VIX Endeksi Yükseldiğinde Hisse Senetlerine Etkisi;

VIX endeksi yükseldiğinde, piyasalarda belirsizlik ve korkunun arttığı anlamına gelir. Bu durum hisse senetlerini şöyle etkiler:

  • Piyasa Satışları: Yatırımcılar, potansiyel kayıplardan kaçınmak için hisse senetlerini satabilir, bu da hisse fiyatlarının düşmesine neden olur. Vix yükseldiğinde piyasalarda genel saışlar yaşanır. Riskten kaçmak isteye yatırımcılar hisse senetlrinde pozisyonunu azaltırlar.
  • Güvenli Limanlara Yönelim: Yatırımcılar, devlet tahvilleri veya altın gibi daha güvenli yatırım araçlarına yönelebilirler, bu da hisse senetlerinin değer kaybetmesine yol açar. Güvenli limanlar bu dönemlerde genellikle Japon Yeni ve İsviçre Frangı olarak bilinir. Ancak VIX endeksini artıran olayın detayına göre ons altın tarafında da güvenli liman talebi oluştuğu görülebilir. Bu durum paranın borsalardan çıkıp, bu  yatırım araçlarına yönlenmesine neden olacaktır. 
  • Koruma Faaliyetlerinin Artması: Yatırımcılar, olası kayıplara karşı korunmak için daha fazla koruma opsiyonu satın alabilir, bu da VIX endeksinin daha da yükselmesine neden olur. VIX yükseldikçe riskten kaçınmak isteyen yatırımcı sayısı da artacaktır. Bu nedenle hisse senedi piyasasında yeni poz almaktan kaçınan yatırımcılar olan pozlarını da kapayabilir. Bu durum da yine hisse senedi piyasalarını olumsuz etkileyecek gelişmeler arasında yer alır.

VIX yükseldiğinde bundan sadece Borsa İstanbuldeğil, tüm borsalar etkilenir. Küresel anlamda borsalarda bir satış dalgası yaşanabilir. VIC endeksi 50'nin üzerine çıktığında hisse yatırımcılarının dikkatli hareket etmeleri gerekir.

VIX Endeksi Düştüğünde Hisse Senetlerine Etkisi;

VIX endeksi düştüğünde, piyasanın daha istikrarlı olduğu anlamına gelir. Bu durum hisse senetlerini şöyle etkiler:

  • Piyasa İyimserliği: Düşük VIX değerleri, yatırımcıların risk almaya daha istekli olduğu ve hisse fiyatlarının yükseldiği bir dönemi işaret eder. Yani VİX endeksi gerilediğinde piyasalar açısından pozitif bir hava oluşur. Bu da hisse senetlerinde yeni aımları destekler. 
  • Koruma Azalması: Algılanan riskin azalması, koruma faaliyetlerinin de azalmasına yol açar, bu da hisse senetlerindeki yükselişi destekler. Çünkü bu sayede yatırımcılr nakitte kalmaktan vazgeçip paralarını borsaya yönlendirebilecektir. 
  • Yatırımların Artması: Düşük oynaklık, daha fazla yatırımcının piyasaya girmesine teşvik eder ve bu da hisse senetlerinin değer kazanmasına katkıda bulunur.

VIX Endeksinin Kripto Paralara Etkisi

Kripto paralar, yüksek oynaklık gösteren varlıklardır ve VIX endeksi de bu piyasaları etkileyebilir. Hisse senedi piyasalarını etkilediği gibi kripto para piyasalarını da ciddi anlamda etkileyebilen VIX endeksi son olarak 5 Ağustos 2024 tarihind e60seviysini aşınca bitcoin ve kripto paralar yüzde 20'ye yakın değer kaybetmişti. Şimdi gelin VİX endeksinde yaşanacak düşüş ve yükselişlerin bitcoin ve kripto paraları nasıl etkilediğine göz atalım.

VIX Endeksi Yükseldiğinde Kripto Paralara Etkisi;

VIX endeksi yükseldiğinde, artan piyasa oynaklığı kripto paraları şöyle etkileyebilir:

  • Piyasa Korelasyonu: Kripto paralar, genellikle genel piyasa hareketleriyle birlikte hareket eder. Artan oynaklık, kripto para fiyatlarında da düşüşlere neden olabilir.
  • Riskten Kaçış: Yüksek oynaklık dönemlerinde, yatırımcılar kripto para gibi yüksek riskli varlıklardan kaçınabilirler, bu da fiyatların düşmesine yol açar.
  • Stablecoin Talebinde Artış: Yatırımcılar, oynak kripto paralardan stablecoin'lere geçiş yapabilirler, bu da stablecoin talebini artırır.

VIX Endeksi Düştüğünde Kripto Paralara Etkisi;

VIX endeksi düştüğünde, daha istikrarlı bir piyasa ortamı kripto paralar için olumlu olabilir:

  • Yatırımcı Güveninde Artış: Geleneksel piyasalardaki düşük oynaklık, yatırımcıların kripto paralara olan güvenini artırabilir ve fiyatların yükselmesine neden olabilir.
  • Artan Ticaret Hacmi: Azalan korku ve belirsizlik, kripto para piyasasında daha yüksek ticaret hacimlerine yol açabilir.
  • Adopasyonun Artması: İstikrarlı bir piyasa ortamı, daha fazla bireyin ve kurumun kripto paralara yatırım yapmasını teşvik edebilir ve bu da uzun vadeli büyümeyi destekler.

Yatırımcılar İçin Stratejiler

Kurumlar ekranarında VIX endeksine genellikle yer verirler ancak bireysel yatırımcılar bu anlamda çok fazla dikkat etmezler. Çünkü VİX endeksi genellikle yatay seyreder. Ancak jeopolitik riskler, ekonomik riskler oluştuğunda çok sert hareketler oluşabilir  Dolayısı ile eğer yatırımlarınızı fonlarda veya mevduatta vs. tutuuyorsanız mutlaka vix endeksindeki fiyatlamayı takip etmeniz faydalı olacaktır. 

Çeşitlendirme

VIX endeksinin hisse senetleri ve kripto paralar üzerindeki etkilerini göz önüne alarak, yatırımcılar portföylerini çeşitlendirmelidir. Farklı varlık sınıflarına yatırım yapmak, piyasa oynaklığının getirdiği riskleri azaltabilir.

VIX Endeksini İzlemek

VIX endeksini düzenli olarak izlemek, piyasa koşulları hakkında değerli bilgiler sunar. Yatırımcılar, bu bilgileri yatırım stratejilerini ayarlamak için kullanabilirler; düşük oynaklık dönemlerinde hisse senetlerine daha fazla yatırım yapmak veya VIX yükseldiğinde daha güvenli varlıklara yönelmek gibi.

Risk Yönetimi

Stop-loss emirleri vermek ve dengeli bir portföy tutmak gibi risk yönetimi stratejilerini uygulamak, yüksek piyasa oynaklığı dönemlerinde yatırımları korumaya yardımcı olabilir.

Sonuç olarak, VIX endeksi, piyasa duyarlılığı ve potansiyel oynaklık hakkında önemli bir göstergedir. VIX endeksindeki değişikliklerin hisse senetleri ve kripto paralar üzerindeki etkilerini anlamak, yatırımcıların daha bilinçli kararlar almasına yardımcı olabilir. Piyasa koşulları ne olursa olsun, bilgili ve hazırlıklı olmak başarılı bir yatırımın anahtarıdır.