Doların düşmesini bekleyenler kadar, dolar ne zaman yükselir sorusunu soran insanların sayısı da hiç az değil. Yatırım yapmış olan, dolar olarak satışını yapabildiği bir ürün üreten hemen herkes doların ne zaman yükseleceğini merak ediyor. Elbette doların yükselmesi sihirli bir elin dokunuşuyla değil, belirli faktörlere bağlı olarak gerçekleşiyor. Tıpkı diğer yatırım araçları gibi doların artışına ve düşüşüne sebep olan belli başlı etkenkler mevcut.
Dolar Fiyatına Etkisi Olan Etkenler Nelerdir?
Dolar, Amerikan Merkez Bankası, çoğumuzun bildiği adıyla FED kuruluşu tarafından basılan bir para birimidir. Amerikanın dünyadaki üretim süreçlerinde çok büyük etkisi olduğu ise yadsınamaz bir gerçektir. Durum böyle olunca dolara bağımlı ürünleri hemen hemen heryerde görebiliyoruz. FED’in ana amacı piyasada istikrarı sağlamaktır. Türkiye Merkez Bankası nasıl Türk Lirasının diğer varlıklar ve para birimleri karşısında istikrarlı bir duruş sergilemesi için çalışıyorsa FED’in ana görevi de budur. Bu yüzden faiz arttırımları, faiz düşüşleri, basılan dolar sayısına yapılan müdahalaleler gibi birçok önlem alarak doların küresel anlamda istikrarlı bir duruma gelmesi için çalışmalar yapar. Bu durumda diğer para birimleri ve varlıklarda karşı önlemler almak zorundadır. Bu açıdan bakıldığında Amerikan Merkez Bankasının faiz artışları/düşüşleri açıklaması, basılan dolar miktarının enflasyona etkisi gibi durumlar doların artış sebeplerinin başında gelmektedir.
Amerikan Merkez Bankasının açıklamalarının ve yaptırımlarının dışında ülkedeki siyasi durum ve istikrarda doların artışında çok önemli bir rol oynar. Siyasi açıdan istikrarlı olmayan ve bir güven ortamı oluşturmayan ülkeler gerek komşu ülkelerle gerekse uzak ülkelerle olan ticari ilişkilerinde riskli konuma düşerler. Durum böyle olduğunda söz konusu ülkenin para birimine talep azalır. Talebin azaldığı her varlıkta olduğu gibi, ülkenin para birimi de değer kaybeder. Ancak, istikrarlı ve güvenilir ülkelerin ticari hareketleri her zaman talep görür ve bu talebin sonucunda da ülkenin para biriminin değeri artar. Eğer kısaca açıklayacak olursak siyasi açıdan belirli bir istikrar ve güven ortamı sağlanmadığı sürece doların değeri Türk Lirası karşısında artacaktır.
Savaş durumları yukarıdaki paragrafa en güzel örnektir. Savaş içerisinde olan ülkelerde altına ve dolara olan bağımlılık artar. Yatırımlarını garantiye almak isteyen kurum, kuruluş ve kişiler altın ve dolar gibi daha güvenli limanlara demir atarak talebi arttırır. Bu durum dolar fiyatının artışına neden olabilecek bir diğer etkendir.
Dolar Neden Yükselir ?
Üretimin azalması da dolar fiyatının artışına sebep olan en önemli değişkenlerden bir tanesidir. Bir ülke kendi para birimini temel alan üretimler yapmıyorsa, yani kendi ülkemiz için konuşursak; Türk Lirasına bağımlı ve dolar olarak ödeme alıp ihraç edebileceğimiz ürünler üretemiyorsak Türk Lirası yine değer kaybedecek ve dolar fiyatı tırmanışa geçecektir. Ülke içi ihtiyaçlarımız için de bu durum söz konusudur. Tüketim ürünlerinden sanayi ürünlerine; bugün, hemen hemen her şeyi dolara bağımlı şekilde üretiyor ve tüketiyoruz. Bu yüzden iç ve dış piyasalarda dolar karşısında kendi paramızın değerini arttırmanın ana yollarından bir tanesi üretim yapmaktır. Bu durumu sağladığımızda hem kendi iç piyasamızda dolara olan talebi azaltarak dolar fiyatını düşürebilir, hemde dış piyasaya dolar üzerinden ürün satarak kendi paramızın dolar karşısındaki değerini arttırabiliriz. Aksi olan her durumda dolara olan talep arttığından fiyat yükselme eğilimi gösterecektir.
Yukarıda yer alan tüm durumlar dolar ne zaman yükselir sorusuna birer cevaptır. Doların ne zaman yükseleceğini bilmek için tüm değişkenler doğru yöntemlerle analiz edilmeli ve bu şekilde yatırım yapılmalıdır. Tüm yatırımlarınızda başarılar diliyoruz.
