Son dönemde finans piyasalarını takip edenler ve ekonomi ile iç içe olanlar Masak kelimesine sık sık duymaktalar. Peki nedir bu Masak ? Ne iş yapar? Hadi gelin birlikte Masak'ın görev ve yetkilerini detaylıca irdeleyelim.
MASAK NEDİR?
Hazine ve Maliye Bakanlığının Ana Hizmet birimi olan MASAK, Mali Suçları Araştırma Kurulu’nun kısaltmasıdır. Adından da anlaşılacağı üzere MASAK, mali nitelikteki suçların zamanında ve yerinde tespit edilip, kolluk kuvvetleri yardımıyla engellenmesini sağlamaktadır. MASAK, 1996 yılında esas olarak Kara Paranın Aklanması ve Terörün finansmanını önlemek amacı ile kurulmuş ise de birçok yetki ve görevleri bulunmaktadır. Peki bu mali suçlar, hangi suçları kapsamaktadır? MASAK görev ve yetkileri nelerdir?
Mali Suçlar Nelerdir?
Suç, özü itibariyle adli boyuttaki iş ve fiilleri kapsamaktadır. Mali suçlar ise bireylerin bir takım mali nitelikteki kaçakçılık fiilleri ile devleti zarara uğratmasıdır. Bunlar şiddet içermeyen eylemler olup, organize bir şekilde işlenen karmaşık suçlardandır. Örneğin, yurtdışından kaynağı belirsiz para girişi ve bunun bildirilmemesi, vergisel yükün fazla olduğu teknolojik mallar ile tütün, alkol ve akaryakıt gibi tüketim malzemelerinin kaçak yollarla ülkeye sokulması gibi.
MASAK GÖREVLERİ ve YETKİLERİ
MASAK, temel olarak kara paranın aklanmasının önlenmesi amacı ile kurulmuş olsa da, görev ve yetkileri bu eylem üzerine birçok görev üzerinde yayılım göstermiştir. MASAK Görev ve Yetkileri;
- Suç gelirleri ve bunların aklanmasının önüne geçilmesi amacıyla stratejiler belirlemek,
- Tespit ettiği önemli olaylar ile bağlantılı olarak veya kanunlarda ki eksiklikleri tamamlayarak, kanun taslağı hazırlamak,
- Suç gelirlerinin kaynağının belirlenmesi ve önlenmesi konularında araştırmalar yapmak,
- Araştırmalar neticesinde tespit ettiği aksaklıkları kolluk kuvvetlerinin yardımı ile gidermeye çalışmak,
- Kolluk kuvvetleri ile eş zamanlı çalışmalar neticesinde cumhuriyet savcılıklarına suç duyurusunda bulunarak adli süreci başlatmak,
- Cumhuriyet savcılarının tespit ettiği ve incelenmesini talep ettiği olayları inceleyerek sonuca kavuşturmak,
- Kamu kurum ve kuruluşlarından ihtiyaç duyduğu her türlü bilgiyi istemek,
- Yabancı ülkelerdeki benzer yapıdaki kurumlarla bilgi paylaşımında bulunmak,
- Vergisel konularda yardımcı olabilmek amacı ile Vergi Denetim Kuruluna gerekli bilgileri temin etmektir.
Masak, birçok finans kuruluşu üzerinde denetleyici bir yetkiye sahiptir. Denetim altına bulundurduğu finans kuruluşlarının kara para aklamanın önlenmesi amacıyla bu süreçte gerekli önlemleri alıp almadıklarını denetlemektedir. Örneğin, finans kuruluşları artık müşterilerin işlemlerini yapmadan mutlak suretle kimlik tespiti yapmak durumundadır. Tespit edilen olumsuz durumlar mutlaka MASAK’ a raporlama sunmalıdır.
MASAK NEDEN ÖNEMLİDİR?
En önemli unsur terörle mücadele kapsamında, kara paranın aklanmasının önlenmesi ile terörün finansmanının önüne geçilecektir. Terörizmin finansmanının önüne geçilmesi ile birlikte terörist faaliyetlerde azalım sağlanacak, bu da ülkenin refah ve mutluluğuna katkıda bulunacaktır.
Bir diğer husus devletin ithal ürünlerden aldığı vergiler, ciddi bir kamu geliri unsurudur. Yurda kaçak sokulan akaryakıttan, teknolojik aletlere kadar tüm ürünlerden alınamayan ÖTV ve KDV gibi vergiler kamu gelirleri içerisinde önemli bir paya sahiptir. Kamu gelirinin azalması, kamusal faaliyetlerin etkinliğini azaltacağından MASAK’ ın da bu konuda önemli etkisi bulunmaktır.
