Son zamanlarda yatırım ve bankacılık hizmetlerinin verildiği aracı kanalların çeşitlilik kazanmasıyla birlikte bankalar arasında olan müşteri çekme rekabetinin kızışması kaçınılmaz bir hâl aldı. Son yıllarda reel gelirlerde düşüş yaşanması ve likit sahiplerinin bankaya doğru yönelim göstermesi sebebi ile kurumlar tarafından faiz kampanyaları düzenlenmeye başlandı. Bu kampanyaların içeriğinde ise, müşterinin elinde bulundurduğu nakit paranın bir kısmının vadesiz hesaplarda bırakılması veya 6 – 7 gün valörlü bırakılması karşılığında piyasada uygulanan faiz oranlarının üzerinde faiz teklifleri bulunuyor. Yazımızda bankaların müşterilerden bazı talepleri sonucunda sunmuş olduğu faiz kampanyalarından sağlanacak kazançların nasıl hesaplanacağına dair bilgiler verilecektir.
Valörlü Mevduat Faizi Nasıl Hesaplanır?
Valör terimi bankacılık sektöründe hesaba koyulan paranın faiz işlemeye başlayacağı gün için kullanılıyor. Aynı zamanda müşteriye daha fazla faiz kazandıracağına dair algı yaratmak için de kullanılıyor. Müşteri hesabında bulunan paranın birkaç gün içerisinde kaybedeceği faizin çok önemli olmadığını düşüneceği için daha yüksek faiz algısı sebebi ile bu yönden tercihlerini kullanabiliyor. Şöyle bir gerçek var ki valörlü faiz getirisi, standart faiz oranlarından daha düşüktür.
Bunu bir örnekle açıklamak gerekirse;
Elinde mevduat bulunduran kişiye 90.000 Türk lirası için 1 gün valörlü, 30 gün vadeli %17.5 faiz teklifi yapılıyor. Bu teklifin gerçekte hangi faiz oranına eşit olduğunu görebilmek için uzun bir çözüm yöntemi kullanmak gerekiyor. Hesaplamalarımızda [Günlük Faiz Getirisi = Anapara x Faiz Oranı x (Gün Sayısı / 365)] formülünü temel alacağız.
Eğer teklifte valör olmasaydı yatırımcı 31 gün faiz kazanma imkanı bulacaktı. Anapara x Yıllık Faiz Oranı x Faiz İşleyecek Dönem formülünü kullanarak aşağıda belirtilen hesaplama ile 31 günlük faizi bulabiliriz.
90.000 x 0.175 x 0.84 = 13.230 TL faiz getirisine sahip olacaktır.
Eğer valör uygulanırsa günlük kaybedilecek faiz tutarı;
90.000 x 0.175 x 1/365 = 31.5 TL olacaktır.
Bu ne anlama geliyor diye soracak olursanız yatırımcı vade sonunda 33 günlük kazanması gereken faiz oranından 31.5 TL daha az yani 1.008 TL kazanacaktır. Tam olarak bu konuda cevap verilmesi gereken sorulardan birisi ise 31 gün için 1.008 TL getirisi olan yıllık faiz oranı nedir olacaktır. Aşağıda verilen formül ile yıllık faiz oranı hesaplamasını yaparak gerçek faiz oranını bulabilirsiniz.
90.000 x Faiz Oranı x 31/365 = 1.008 TL
Yıllık faiz oranı hesaplamasını yapmak için daha kısa bir yol mevcut, bu yolu kullanarak hiç kendinizi yormadan reel faiz oranına ulaşabilirsiniz.
Gerçek Faiz Oranı = Yıllık Faiz Oranı x [Vade / (Valör Gün Sayısı + Vade)]
Gerçek Faiz Oranı = %17.5 x (30/31) = %16.8
Konu olarak baz aldığımız valör ve vadesiz hesap şartlarını içerisine alan farklı mevduat seçeneklerinin reel faiz oranlarının nasıl hesaplanacağı bu yazımızda gösterilmiştir. Yazımızın içerisinde kolay bir anlatım ile gösterilen faiz oranı hesaplamalarını kullanarak bankaların size sunduğu faiz oranları arasında karşılaştırma yapabilirsiniz. Bu hesaplamaları öğrenmek bankaların yüksek faiz olarak belirttiği tuzaklara düşmenize sebep olacaktır. Bu tuzaklara düşmemek için mutlaka hesaplamaları öğrenmeniz gerekiyor.
