Özellikle hisse senedi piyasalarında defter değeri terimi sıklıkla kullanılır. Bu yazımızda, yatırımcıların merakla beklediği defter değeri ile alakalı olarak merak edilen soruları cevaplandırdık.
Defter Değeri Ne Demek?
Bir başka adıyla muhasebe değeri olan bu terim bir işletmenin özsermaye (aktif toplamından borçlarının çıkarılması) toplamının hisse senedi sayısına bölünmesiyle belirlenir. Defter değerinin İngilizce karşılığı ise “Book Value” olarak geçer.
Defter değeri denilen terim bir kişinin net değerine benzemektedir. Şirketin aktif toplamı diye belirttiğimizin içeriği şirketin sahip olduğu nakit para, başka yerlerden alacakları, stok durumu, maddi olarak duran varlıkları ve maddi olmadan duran varlıkları gibi birden fazla kalemden oluşmaktadır. Şirket borçlarının içeriği ise şirkete ayrılan karşılıklar, şirketin herhangi bir yere olan borçları ve diğer yükümlülüklerden oluşmaktadır.
İşletmenin sahip olduğu özsermaye değeri ödenmiş sermayesinden daha fazlaysa, nominal değer defter değerinden küçüktür. Aksini düşünecek olup sermayenin daha düşük olduğunu varsayarsak nominal değer defter değerinden daha büyük olacaktır.
Defter değeri genel olarak baktığımızda piyasa değeriyle karşılaştırılmaktadır. Bu karşılaştırma firmalar arasında maddi olmayan sermayeyi belirlemek amacı ile kullanılıyor. Örnek vermek gerekirse Dünya çapında büyümüş olan bazı firmaların defter değerleri, piyasa değerlerinin %8-10 aralığındaki değerlerinden bile daha az bir değere sahip olabilir. Daha özet bir cümle kurmak gerekirse defter değeri bugün ki ve geçmişte yapılan harcamaların, kazançların değerini ifade etmektedir.
Defter Değeri Nasıl Hesaplanır?
Defter değeri hisse başına, şirketin bilançosundan çıkan değerin ne olduğunu göstermektedir. Özsermaye değerini hisse adedi sayısına böldüğümüzde defter değerini hesaplamış oluruz. Örneğin;
1 Milyon lira varlığa sahip olan bir şirketimiz olsun. Şirketimiz hisse değerini arttırmak için 500.000 lira özsermaye kullanmış olsun. Piyasadaki hisse adedi 50.000 adet olsun. Hisse fiyatı ise 4 lira olarak belirlensin.
Hisse başına defter değerini hesaplamak için özsermayeyi hisse adedine bölmemiz gerekmektedir. Verdiğimiz örneğe göre bu işlemi yapacak olursak 500.000 /50.000 = 10 lira yapmaktadır. Biz biliyoruz ki şirketin hissesi piyasa da 4 liradan alınmakta ve satılmaktadır.
Özsermaye toplamını, toplam hisse senedine bölerek özsermayeyi bulmaktaki asıl amacımız; hesaplama sonucu elde ettiğimiz hisse başı defter değerini, piyasada ticareti yapılan borsa fiyatı ile karşılaştırmaktır. Bu karşılaştırmayı “Piyasa Değeri/Defter Değeri” yani kısaca pd/dd denilen oran ile yapıyoruz. Bu hesabı biraz daha detaylandırmak için örnekten gidecek olursak; 4 /10= 0,4 değerini elde ederiz.
Özetleyecek olursak yaptığımız bu hesaplara göre piyasa hisseleri, defter değerine göre olması gereken değerin çok altında. Bu tarz bir durumla karşılaştıysanız burada bir fırsat olduğunu ve uzun vadede bu hissenin yükselip çok büyük ihtimalle size kazanç sağlayacağını tespit ederiz. Hisse senedi komisyon oranları sayfasını ziyaret ederek hangi aracı kurumun ve hangi bankanın daha avantajlı olduğunu görebiliriz.
