İşletmelerin finansal durumlarını ortaya koymak için kullanmış olduğu bazı terimler bulunmaktadır. Bu terimler, işletmelerin genel olarak geleceğe dair ve anlık durumunda oluşacak kalıcılığı ortaya koymaktadır. Bu kavramların arasında da işletme sahiplerini fazlasıyla yakında ilgilendiren en önemli kavram cari orandır. Cari oran işletmelerin varlığını sürdürebilmesi ve bu varlığın kalıcı olarak uzun süreli devamlılık sağlaması için önemli bir yere sahiptir. Birçok işletme sahibini yakından ilgilendiren bu kavram herkes tarafından bilinmelidir. Bu yazımızda cari oran ile ilgili bilinmesi gereken ve hesaplamasında dikkate alınması gereken birçok duruma değineceğiz.
Cari Oran Nedir?
Cari oranı açıklayıcı bir şekilde anlatmak gerekirse, işletmelerin kısa dönem içerisinde karşılaştıkları borç yükümlülüklerini ortadan kaldırmaları için ortaya çıkan ödeme gücü olarak söyleyebiliriz. İşletmenin elinde bulundurmuş olduğu likiditenin en önemli göstergesi olan bu kavram ile birlikte işletmenin ödeme gücünün yüksek veya düşük olduğu rahatlıkla yorumlanabilmektedir. Bu terimin önem arzettiği bir diğer konu ise herhangi bir şekilde bankalardan kredi talebinde bulunan bankaların işletmeyi araştırırken ilk olarak cari orana bakmasıdır. Bu durum işletme sahipleri tarafından kesinlikle bilinmeli ve dikkate alınmalıdır. Bankalar eğer işletmede talep edilen krediye denk gelen cari oranı saptayamazsa işletmeye kolay kolay kredi veremeyecektir. Ayrıca işletmeler tarafında cari oranın zaman geçtikçe yükselmesi kısa vadede ortaya çıkabilecek borçların ödenme gücününde arttığını göstermektedir.
Cari Oran Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Cari oranın hesaplanması konusunda bazı durumlar hakkında net bilgi sahibi olmanız sizler için hesaplamanın daha kolay hale gelmesini sağlayacaktır. Bu sebeple cari oranın hesaplanmasında kullanılmakta olan bilançove bilanço içerisinde bulunan tüm değişkenlerin bilinmesi gerekiyor. Eğer hesaplamayı yapan kişi gerekli değişkenler hakkında bilgi sahibi değilse cari oranı hesaplaması gibi bir durum mevzu konusu olamaz.
Cari oran iki konudan ortaya çıkmaktadır. Bunlar ise aktif ve pasif olarak kendi içerisinde alanlara ayrılmaktadır. Varlıklar başlığı altında işletmenin daha çok ekonomik yapısı hakkında bilgiler olup kaynaklar kısmında ise finansal yapı ile ilgili bilgiler bulunmaktadır. Bu noktaya kadar herhangi bir gerekli konu unutulursa cari oranın hesaplanmasında birçok hata ile karşılaşmanız mümkün hale gelecektir.
Cari Oranın Hesaplama Formülü : Dönen Varlıklar (Cari Aktif) / Kısa Vadeli Borçlar (Cari Pasif)
Formülde de gördüğünüz gibi cari oranın hesaplanmasında dönen varlıkların kısa vadeli borçlara bölünmesi gerekmektedir. Bu noktada dönen varlıkların işletmenin sahip olduğu varlıklara karşılık geldiğini bilmeniz gerekmektedir. Formülü yazdıktan sonra gerekli değişkenlerin yerlerine doğru bir şekilde yerleştirilme işlemi yapılırsa cari oran hesaplaması başarılı olacaktır.
Cari Oranın Kaç Olması Gerekiyor?
Bu durumda yorumlama yapabilmek için cari oranın hesaplanmasında kullanılan değişkenleri dikkate almak gerekmektedir. Cari Oran hesaplandıktan sonra işletmenin piyasaya olan borçlarını ödeyebilmessi için gerekli bütçeye sahip olup olmadığı ortaya çıkabiliyor. Eğer işletmenin cari oranı 1’den küçük çıkıyorsa borçlarını ödemek için yeterli bütçeye sahipolmadığıortaya çıkmaktadır. Ancak oran 1.5 ve 2 arasında seyrediyorsa işletme borçlarını rahat bir şekilde ödeyebilmektedir.
Cari oranın 1’den aşağıda olmasının anlamı ise işletmenin yeterli sermayeye sahip olmadığı anlamına gelmektedir. Tabi bu durumu işletmenin iflas durumunda olduğuna dair yorumlamak neredeyse imkansızdır. Bu durumda ortaya çıkan sorunlara hızlı çözümler aranarak borçlanma yoluna başvurulur. Hesaplamanın sonucunda eğer sonuç 2’den fazla çıkarsa bu durumda hiç normal değildir. Bu sonuç işletmeye giren miktarın doğru yatırımlarda kullanılmadığı anlamına gelmektedir. Cari oran konusunda işletme sahiplerinin bilmesi gereken bir diğer durum ise işletmenin sahip olduğu varlıkların yeterli olması gerektiğidir. Bunun sebebi ise işletmenin kara geçme durumu borçlanmalarını zamanında ödenme durumuna bağlıdır.
